Ίων Δραγούμης (14 Σεπτεμβρίου 1878 - 31 Ιουλίου 1920): ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΑΝΑΘΕΜΑ

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ 
14 Σεπτεμβρίου 1878 - 31 Ιουλίου 1920

  (οι φωτογραφίες επιλογή Yauna) 

Το άρθρο αυτό. με την υπογραφή «Βρούτος» τυπώθηκε στον αριθμό 197 του «Νουμά» (29 του Δεκέβρη 1912).

Έκαμε δυνατή εντύπωση.
Όλοι το νιώσανε που είναι του Δραγούμη.

Ένας μάλιστα, ο μακαρίτης δικηγόρος Σπύρος Συνοδινός, ήρθε ύστερ' από λίγες μέρες στο γραφείο μου, και αγόρασε καμιά τριανταριά φύλλα, για λογαριασμό του «Δικηγορικού Συλλόγου», λέγοντάς μου κομπαστικά:
― Κ' εγώ είμαι φαυλοκράτης σαν το Δραγούμη!

Άμα του το είπα αυτό, στο Υπουργείο των Εξωτερικών ένα δειλινό, μου αποκρίθηκε γελώντας ·
― Αυτά είναι που σε κάνουνε να συλλογίζεσαι να πης λεύτερα στον τόπο τούτο τη γνώμη σου!

Στο άρθρο του αυτό απάντησα με δικό μου άρθρο, με τίτλο «Τιμή και όχι ανάθεμα» και με υπογραφή «Γράκχος Γραικός» στον αριθ. 499. 

Το άρθρο μου αυτό το τέλιωνα έτσι: 
«Εγώ τουλάχιστο δεν απελπίζουμε πια για τίποτε. Ύστερ' απ' αυτά που είδα, που ακόμα δα θαρρώ πως τα ονειρεύουμαι, καρτερώ να ιδώ κ' άλλα μεγαλύτερα. 
Γιατί ίσαμε τα προχτές ήμουνα ο πιο απαισιόδοξος ίσως Ρωμηός.
 Σε τίποτα δεν πίστευα, όλα τα κορόιδευα και τα πιο ιερά ακόμα.

 Άκουγα Μεγάλη Ιδέα και μέσα μου Μεγάλη Μωρία την έλεγα.

Τουρκοκρατούμενη Μακεδονία: Μακεδόνες αρματολοί τον 17ο αιώνα.

"εις  τους χειλλίους εξακοσίους ενηνταπέντι χρόνους έβγαλαν το Μιτάνοι από το αρματολήκοι και το πήρεν ο Αλιμάνης εις ταις οκτο του Σεπτεμβρίου."
Ανορθόγραφο κείμενο του μοναστηριού της Αγίας Τριάδας στο Βελβενδό.

Αρματολός τις.

ΑΙΙΟΣΤ. Ε. ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΙΙανεπιστήμιον Θεσσαλονίκης  

Ο ΑΡΜΑΤΟΛΟΣ ΜΕΪΝΤΑΝΗΣ
(ΤΕΛΗ 17ου AI.)

Κατά τους πρώτους ιδίως αιώνες της Τουρκοκρατίας θα έζησαν και θα έδρασαν πολλοί ασφαλώς και ονομαστοί αρματολοί και κλέφτες, για τους όποιους όμως σήμερα δεν ξέρουμε τίποτε.

 Μόνον η εύρεση και η δημοσίευση νέων ιστορικών πηγών ίσως μας γνωρίση μερικούς απ’ αυτούς και μας αποκαλύψη ενδιαφέρουσες πτυχές από τη δράση τους, όπως π.χ. έγινε υστερ’ από την εκδοση των «Στρατιωτικών Ενθυμημάτων» του Νικ. Κασομούλη, ο οποίος εξιστορεί την ζωή ενός σχεδόν άγνωστου αρματολού και κλέφτη του 17°ου αι., του Μεγδάνη, η μάλλον του Μειντάνη, όπως θα έπρεπε να γραφή το όνομά του.

Την ιστορία του την άκουσε ο Κασομούλης από τον καπετάνιο του Ασπροποτάμου Νικολό Στορνάρη τον καιρό που υπηρετούσε κοντά του ως γραμματικός (1822 -1826).

Τουρκοκρατούμενη Μακεδονία: Τα εθνικά αισθήματα των Μακεδόνων και η επαναστατική τους δράση (1430-1821).

Απόστολος Ε. Βακαλόπουλος, 

ΕΤΑΙΡΕΙΑ  ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΑΡ. 14

Θεσσαλονίκη 1954
(οι φωτογραφίες  επιλογές Yauna)

Εθνικά Αισθήματα 

και Δράση 

Ελλήνων Μακεδονίας

 επί τουρκοκρατίας (1430-1821).

 ΛΟΓΟΣ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ 
ΕΠΙ ΤΗι ΕΘΝΙΚΗι ΕΟΡΤΗι ΤΗΣ 25ηι ΜΑΡΤΙΟΥ 
ΕΚΦΩΝΗΘΕΙΣ 
ΕΝ ΤΗι ΑΙΘΟΥΣΗι 
ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Κυρίες και κύριοι.

Η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών από πέρυσι έχει καθιερώσει να πανηγυρίζη με σεμνή πνευματική γιορτή, όπως και τα άλλα ανώτατα πνευματικά ιδρύματα του κράτους, την πιο μεγάλη εθνική στιγμή του νέου Ελληνισμού και ν’ αποτίνει φόρο αιώνιας τιμής και ευγνωμοσύνης στους αθανάτους εκείνους προγόνους μας, οι οποίοι χάρισαν σε μας τους μεταγενεστέρους το πρώτο και ύψιστο αγαθό, την ελευθερία. Ιδιαίτερος όμως σκοπός της Εταιρείας είναι να τονίση και να εξάρη την ηρωική προσφορά των Ελλήνων της Μακεδονίας, οι όποιοι με ποταμούς αιμάτων πότισαν την πολυβασανισμένη χώρα τους.

Πραγματικά όχι μόνο τα εθνικά τους αισθήματα, αλλά και οι εθνικές τους πράξεις είναι τόσο πολλές και τόσο μεγάλες, ώστε ο ομιλητής της ημέρας δεν αισθάνεται καθόλου την ανάγκη να εκφρασθή με περίτεχνα ρητορικά σχήματα και λυρικούς τόνους. Τα δεδομένα μόνα τους γεννούν τα αισθήματα του θαυμασμού και της λατρείας και προκαλούν την εθνική συγκίνηση και την ψυχική ανάταση.  Ας σημειωθή μάλιστα ότι πολλά ακόμη Ιστορικά στοιχεία μένουν και ίσως μείνουν για πάντα σκοτεινά και άγνωστα.

Αλήθεια τι γνωρίζαμε πριν από 20 χρόνια για τη συμμέτοχη και συμβολή των Ελλήνων της Μακεδονίας στον αγώνα του 1821 ; 

Τα ελληνικά μακεδονικά κινήματα του 19ου αιώνα και η βουλγαρική εξεγέρση του Προφήτη Ηλία- Μεταμορφώσεως τουΣωτήρος (Ilinden-Preobraschenie) του 1903.

Στη σύγχρονη ιστορίας της Μακεδονίας 
δεν έγινε ποτέ  

καμιά επανάσταση και 

καμιά εξέγερση

για ανεξάρτητο 
Μακεδονικό κράτος.

Ελληνικά μακεδονικά επαναστατικά κινήματα.

 

Από το 17ο αιώνα  και ως την εθνική εξέγερση του 1821 οι Μακεδόνες είχαν προετοιμαστεί για τον μεγάλο ξεσηκωμό του ελληνικού γένους.

Τα επαναστατικά κινήματα στη Μακεδονία δεν ήταν ξεκομμένα από την Παλιγγενεσία.

Οι Μακεδόνες στην επανάσταση της Χαλκιδικής με αρχηγό το εκ Σερρών Μακεδόνα Εμμανουήλ Παπά όπως και η επανάσταση της Ναούσης με την ολική καταστροφή της πόλης δεν ευτύχισαν να δουν τη Μακεδονία ελεύθερη.

Ακολούθησαν η επανάσταση  του 1854 με τον Μακεδόνα αρχιστράτηγο Τσάμη Καρατάσο η οποία και αυτή καταπνίγει στο αίμα.

Και σε αυτή την εξέγερση οι Μακεδόνες πολέμησαν για την ένωση με την ελεύθερη Ελλάδα.

Στη επανάσταση του 1878 έχουμε μεν την Προσωρινή Κυβέρνηση της Μακεδονίας η οποία όμως είχε μικρή διάρκειας ζωής.

Στο αντάρτικο του 1896 οι Μακεδόνες πάλι ανεπιτυχώς εξεγέρθηκαν για την ένωση.

Ακολούθησε ο Μακεδονικός αγώνας με δύο μέτωπα.

Τους Τούρκους και για πρώτη φορά στην ιστορία της Μακεδονίας με τα άτακτα βουλγαρικά σώματα, τους κομιτατζήδες.

Ο αγώνας σταμάτησε με την Νεοτουρκική Επανάσταση, όμως στους Βαλκανικούς πολέμους μετά από 100 χρόνια περίπου αγώνων για την ενσωμάτωση ήρθε η στιγμή..

Σήμερα 100 χρόνια μετά την απελευθέρωση της Μακεδονίας μπορούμε μετά βεβαιότητας να πούμε ότι

 Ποτέ κανένας Μακεδόνας δεν πολέμησε για ανεξάρτητο Μακεδονικό κράτος.
Όλοι οι αγώνες των Μακεδόνων έγιναν για την ένωση με την Ελλάδα.

Βουλγαρικά επαναστατικά κινήματα.

Αυτονομία της Μακεδονίας.

 Βούλγαροι κομιτατζήδες. 

Βερχοβιστές και Σεντραλιστές.

Η βουλγαρική εξαρχία εισβάλλει στα ιερά χώματα της Μακεδονίας το 1870 με το σουλτανικό φιρμάνι.

Η Μακεδονία δεν είχε ανάγκη την εξαρχία.

Ήταν μια ξενόφερτη παράδοση.

Η εγκαθίδρυση της βουλγαρικής  και όχι μακεδονικής εξαρχίας άνοιξε τον ασκό του Αιόλου στα εσωτερικά της Μακεδονίας.
 Ιδρύονται βουλγαρικά και όχι μακεδονικά σχολεία στη Μακεδονία, για πρώτη φορά στην ιστορία της.

Το 1880 ιδρύεται το βουλγαρικό και όχι μακεδονικό γυμνάσιο Αρρένων Θεσσαλονίκης (Солунска българска мъжка гимназия) στο οποίο σπουδάζουν τα μακεδονόπουλα βουλγαρική ιστορία και εμπεδώνεται  η βουλγαρική συνείδηση.

ΤΟ ΚΊΝΗΜΑ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΟΥ βουλγαριστί "ΛΟΖΑ".

Το 1891 ιδρύεται στη Σόφια ο Μακεδονικός Λογοτεχνικός Σύλλογος Νέων, ένας βουλγαρικός Σύλλογος μεταναστών από την Μακεδονία, ο οποίος λειτουργεί ως το 1894 .

Σκοπός του Συλλόγου η ενσωμάτωση της βουλγαρομακεδονικής διαλέκτου στη βουλγαρική γλώσσα μετά την επίσημη απόρριψη το 1880 από του Βουλγάρους γλωσσολόγους των διαλέκτων της Μακεδονίας στην νέα βουλγαρική γλώσσα.

Μέλη του Συλλόγου είναι διακεκριμένοι απόφοιτοι του Βουλγαρικού Γυμνασίου Αρρένων Θεσσαλονίκης από όλα τα σημεία της Μακεδονίας.

Τον Ιανουάριο του 1892 εκδίδεται το πρώτο τεύχος του περιοδικού ΛΟΖΑ το οποίον εστί μεθερμηνευόμενον ¨ΑΜΠΕΛΟΣ¨.

Τα άρθρα της ΛΟΖΑ  ήταν ιστορικά, πολιτιστικά και λαογραφικά.

Τα μέλη του Συλλόγου, οι Lozars θεωρούσαν τους εαυτούς τους Βούλγαρους Μακεδόνες,

Die griechische Kultur des Antiken Makedonien. Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Makedonien,  Dion

Δημ. Σαμσάρη

Ανδρέα Βαβρίτσα

Μαρίας Σιγανίδου

Δημ. Παντερμαλή

 ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΟΙΣΤΟΡΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΩΣ ΤΟ 1912

ΕΠ. ΑΠΟΣΤ. ΒΑΚΑΛΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Μακεδονική Βιβλιοθήκη Αρ. 63

(οι φωτογραφίες επιλογή Yauna)

Οι Μακεδόνες, δωρικό φύλο, μιλούσαν, όπως απέδειξαν κορυφαίοι  Έλληνες και ξένοι επιστήμονες (γλωσσολόγοι και ιστορικοί), μια δωρική διάλεκτο, συγγενική με την αιολική και τη θεσσαλική. Δυστυχώς δεν σώθηκε κανένα φιλολογικό η επιγραφικό κείμενο της πρώιμης εποχής γραμμένο στη μακεδονική διάλεκτο.

Οι αρχαιότερες επιγραφές που βρέθηκαν ως τώρα δεν ξεπερνούν τα χρονικά όρια της βασιλείας του Φιλίππου Β'.

Αυτό δεν είναι παράξενο, αν σκεφτεί κανείς ότι η γραφή δεν ήταν αναγκαία σ' ένα λαό, που στην πρώιμη περίοδο της ιστορίας του ασχολούνταν αποκλειστικά με τη γεωργία, την κτηνοτροφία και τον πόλεμο.
 Έξαλλου είναι πολύ πιθανό οι Μακεδόνες να έγραψαν τα κείμενα τους σε φθαρτή ύλη (ξύλο η κερί) που καταστράφηκε στο πέρασμα των αιώνων.
Έτσι, σήμερα τη μακεδονική διάλεκτο την ξέρουμε μόνο από το γλωσσικό υλικό που διέσωσαν αρχαίοι λεξικογράφοι. Τό υλικό αυτό αποτελείται από 140 μεμονωμένες λέξεις, από 200 περίπου άνθρωπωνύμια και αρκετά τοπωνύμια, πού, όπως απέδειξε η γλωσσολογική έρευνα, είναι όλα, ως προς τη σημασία και τη γραμματική μορφή τους, ελληνικότατα.

Πάντως, από τον 5ο π.Χ. αιώνα είχε εισαχθεί στη Μακεδονία η αττική διάλεκτος, η οποία  μάλιστα, στην εποχή του Φιλίππου και Μ. Αλεξάνδρου υποσκέλισε οριστικά τη μακεδονική διάλεκτο.
 Από  την εποχή αυτή έχουμε και τα πρώτα επιγραφικά κείμενα.